1. Zadania i czynności robocze.
Głównym zadaniem trenera sportowego jest wyszkolenia zawodnika, tak by zdobywał sukcesy sportowe oraz dbałość o wychowanie podopiecznych. W tym zawodzie istnieje tyle specjalizacji, ile jest dyscyplin sportowych. Do najbardziej popularnych należy piłka nożna, piłka siatkowa, lekkoatletyka, karate, boks, pływnie. Zmiana specjalizacji jest niemożliwa ze względu na długi okres czasu, uczenia się perfekcjonizmu w danej dziedzinie sportu. Często sportowcy zostają trenerami, kiedy nadchodzi schyłek ich kariery sportowej. Drugim wyznacznikiem specjalizacji trenera jest cel uprawiania sportu przez jego wychowanków: sport wyczynowy, zespołowy, rekreacyjnie. Trzecim wyznacznikiem jest wiek podopiecznych: dzieci, młodzież, dorośli. Pomimo tych ogromnych różnic istnieją pewne podstawy dla każdej specjalizacji. Trener sportowy musi zaplanować i zorganizować cykl treningów dla swoich podopiecznych. Podporządkowuje je pod inne zajęcia wychowanków, tak by mieli czas i siłę na treningi. W przypadku sportowców zawodowych treningi są uzależnione od kalendarza sportowego, zawodów. Doświadczony trener przygotowuje plan wieloletni, który będzie przygotowywał do zawodów np. do Igrzysk Olimpijskich albo do Mistrzostw Świata. istota takiego planu jest, osiągnięcie najwyższej formy przez zawodnika i osiągnięcie najwyższych wyników przez sportowca. Kolejnym zadaniem jest taki dobór ćwiczeń przez trenera dla zawodnika, by nie złapał jakieś kontuzji. Przygotowuje program dla sportowca pod względem psychicznym, taktycznym i technicznym. Trening powinien mieć swój odpowiedni czas trwania, intensywność, tak aby jego podopieczny osiągał jak najwięcej korzyści. Podczas treningów trener może korzystać z prostych przyrządów do ćwiczeń: stoper, taśma miernicza, materace gimnastyczne, drabinki, piłki sportowe itp.
2. Środowisko pracy.
Materialnym stanowiskiem pracy dla trenera jest pomieszczenie do treningów. W zależności od specjalizacji pracuje w różnych miejscach. Są to wszelkie obiekty sportowe: hale gimnastyczne, siłownie, baseny, boiska, hale. Zazwyczaj treningi odbywaj się na wolnym powietrzu. Może to być dla niektórych uciążliwe, szczególnie w razie złych warunków atmosferycznych. Praca trenera ma charakter poniekąd indywidualny. Jednak pracuje ze sporą liczbą ludzi, ze sztabem ludzi, którzy zajmują się sportowcem. W związku z zawężaniem specjalizacji szkoleniowych zdarza się, że nad jednym zawodnikiem pracuje kilku trenerów, od poszczególnych treningów. Grupa trenerów opracowuje i prowadzi szkolenie. Praca trenera to praca z ludźmi. Trener uczy, udziela rad, pomaga w trudnych sytuacjach, wspiera zawodnika na duchu, mobilizuje do działania i do walki, odpowiada na pytania. Jest odpowiedzialny za wynik sportowca. Praca jego niesie wiele konfliktów na tle zawodowym jak i prywatnym. Trener spędza dużo czasu z sportowcami może się zdarzyć, że długie przebywanie ze sobą może działać na nerwy. Trener może się także narazić na nieprzyjemności związane ze strony pracodawcy, jak i publiczności. Taka sytuacja może się wiązać z utrata posady. Trener pracuje mniej więcej od trzech do dziewięciu godzin dziennie. Podczas wyjazdów z zawodnikami, ten czas się wydłuża. W tygodniu godziny treningów są normowane, odbywają się w stałych miejscach. Zawody zazwyczaj odbywają się w soboty tak więc trener pracuje także w dni wolne od pracy.
List motywacyjny trener sportowy
Podanie o pracę trener sportowy
3. Wymagania psychologiczne, wymagania fizyczne, warunki podjęcia pracy w zawodzie.
Trener musi mieć rozwinięte umiejętności interdyscyplinarne, ponieważ pracuje przez cały czas z ludźmi, dla których wsparcie psychiczne jest bardzo ważne. Umiejętność komunikowania się, rozmawiania jest bardzo ważna zarówno dla trenera , jak i dla zawodników. Ponadto jego praca nie tylko opiera się na rozmowach z samymi zawodnikami, ale także z rodzicami, menadżerami klubu, sędziami, sponsorami, kierownikiem klubu. Jakość tych kontaktów ma potem wpływ na ogólne wrażenie o osobie trenera oraz o jego pracy. Trener musi mieć psychologiczną intuicję, pozwalającą ocenić predyspozycje każdego sportowca. Dobra pamięć, wyczucie psychologiczne, empatia, wymagający charakter to bardzo potrzebne cechy w tym zawodzie. Trener jest dla swoich zawodników mentorem, przewodnikiem w sportowym świecie. Musi mieć doskonałą wiedzę o realiach sportu, życia sportowca od kuchni, a nie tego co jest pokazywane w tabloidach. Musi wpoić do głów podopiecznych, że talent to nie wszystko. Ciężka praca, regularny trening to szansa na sukces. Spostrzegawczy i energiczny trener szybko dotrze do przyczyn porażki i stara się niwelować jakiekolwiek błędy. Może także zmienić taktykę w czasie trwania meczu. Trener powinien być wytrwały i cierpliwy, ponieważ każdy progres jest uprzedzony wieloma potknięciami i porażkami. Sukces to sprawa czasu. Powinien być odporny na stres, powinien uspakajać zawodników, a nie denerwować. Jest to praca średniociężka, potrzebne są dobre predyspozycje fizyczne i zdrowotne do wykonywania tej pracy.
4. Możliwości awansu w hierarchii zawodowej, możliwości podjęcia pracy przez dorosłych, pokrewne zawody, polecana literatura.
Do podjęcia pracy w zawodzie są potrzebne specjalne dokumenty, umiejętności. Aby stać się trenerem potrzebna jest dosyć długa droga do zdobycia wymarzonego zawodu. Na początek trzeba mieć ukończone studia AWF. Oczywiście przyjmuje się osoby z wykształceniem średnim, ale bardziej pożądane są studia. Następnie trzeba wybrać określoną specjalizację. Istnieje kilka możliwości osiągnięcia uprawnień trenerskich. Pierwsza z nich to 5-letnie studia o specjalizacji trenerskiej. Druga możliwość to 3-letnie studia trenerskie, odbywające się w trybie zaocznym. Trzecia ścieżka kariery to studia podyplomowe- trenerskie, trwające rok. Istnieją dwie klasy trenerskie, które świadczą o klasie trenera i o jego awansie w środowisku sportowym. Wyróżnia się klasę I i mistrzowską. Możliwości awansu są ogromne: trener- koordynator w sekcji, klubie lub okręgowym związku sportowym, kierownik wyszkolenia sportowego, trener- metodyk w zespole metodyczno- szkoleniowym szczebla wojewódzkiego lub centralnego, kierownik lub szef szkolenia w polskim związku sportowym, trener kadry narodowej, trener główny przygotowań olimpijskich i inne.
5. Możliwości zatrudnienia oraz płace.
Nie ma ograniczeń wiekowych dla osób starszych wiekiem, by wykonywały ten zawód. Najważniejsze jest doświadczenie i chęć pracy. Warunkiem jest posiadanie uprawnień trenerskich w konkretnej dyscyplinie sportowej. Istnieją inne możliwości zatrudnienia w tym zawodzie: instruktor sportu, specjalista odnowy biologicznej, specjalista rekreacji ruchowej, specjalista rehabilitacji ruchowej. Na koniec roku 2002 według statystyk GUS-u liczba osób zarejestrowanych w urzędzie pracy o stanowisku trener sportowy wynosiła 114. Największe bezrobocie wyniosło w województwie mazowieckim. Średnie wynagrodzenie dla osób z branży sportowej, a przede wszystkim dla kadry trenerskiej wynosi około 2500 złotych. Te zarobki przekraczają średnią krajową.
Zobacz również podanie o pracę.